Νέους ορίζοντες για την ελληνο-σαουδαραβική συνεργασία ανοίγει το Ριάντ με τη στροφή του προς τις καθαρές τεχνολογίες και την «πράσινη» ανάπτυξη. Η «γη του πετρελαίου» επενδύει αποφασιστικά στη διαφοροποίηση της οικονομίας της και αναζητεί στρατηγικούς εταίρους σε αυτό το νέο ταξίδι.
Σε συνέντευξή του στο «Βήμα» ο υπουργός Βιομηχανίας και Ορυκτών Πόρων Μπάνταρ μπιν Ιμπραχίμ αλ Χοράιφ επισημαίνει το ενδιαφέρον για συνεργασίες με ελληνικές εταιρείες, ειδικά στον τομέα των κρίσιμων και σπάνιων γαιών στον οποίο «ανοίγεται» πλέον η Σαουδική Αραβία, καθώς και για κοινά projects στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, των τροφίμων, της ναυπηγικής, των φαρμάκων και της διαχείρισης υδάτων.
Επίσης, διακρίνει ιδιαίτερη προοπτική για νέες συνέργειες σε έργα αφαλατώσεων, ανακύκλωσης και επανάχρησης νερού στην Ελλάδα. Ο υπουργός ηγήθηκε υψηλόβαθμης αποστολής στην Ελλάδα την περασμένη εβδομάδα και είχε σειρά συναντήσεων με υπουργούς της κυβέρνησης και ελληνικές επιχειρήσεις, με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών των δύο χωρών.
Η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε επενδύσεις 100 δισ. ευρώ για εξορύξεις κρίσιμων ορυκτών και σπάνιων γαιών. Διακρίνετε προοπτική επενδύσεων στην Ελλάδα ή ανάπτυξης συνεργασιών με ελληνικές εταιρείες;
«Η εξόρυξη αποτελεί κεντρικό πυλώνα του οράματός μας για το 2030. Στο παρελθόν όμως η Σαουδική Αραβία επικεντρωνόταν μόνο στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Αυτό άλλαξε με τη νέα στρατηγική για τον ορυκτό πλούτο που θεσπίσαμε. Με εκτεταμένες γεωλογικές μελέτες και έρευνες ανακαλύψαμε – και το ανακοινώσαμε πέρυσι – 90% περισσότερα αποθέματα απ’ όσα γνωρίζαμε.
Οταν ξεκινήσαμε, η εκτίμησή μας ήταν ότι διαθέταμε ορυκτό πλούτο αξίας 1,3 τρισ. δολαρίων και πλέον θεωρούμε ότι η αξία του φτάνει τα 2,5 τρισ. δολάρια. Οι πόροι μας επικεντρώνονται σε φωσφορικό άλας, βωξίτη, χρυσό, ασήμι, ψευδάργυρο, χαλκό και άλλα ορυκτά σε μικρότερες συγκεντρώσεις. Εκτιμούμε ότι διαθέτουμε σπάνιες γαίες σε ποσοστό περίπου 15%-20% των αποθεμάτων μας».
Πώς αξιολογείτε τις δυνατότητες συνεργασίας στον συγκεκριμένο τομέα;
«Μιλήσαμε με τους έλληνες υπουργούς Ενέργειας και Οικονομίας. Η εμπειρία των ελληνικών εταιρειών στον τομέα της εξόρυξης είναι πολύτιμη και μπορούμε να την αξιοποιήσουμε στη Σαουδική Αραβία, από πλευράς τεχνογνωσίας, παροχής υπηρεσιών και υποστήριξης στη λειτουργία των ορυχείων και στον σχεδιασμό. Είναι ένας τομέας στον οποίο μπορούμε να συνεργαστούμε».
Σας ενδιαφέρει να επενδύσετε και στην Ελλάδα στον τομέα των σπάνιων και κρίσιμων γαιών;
«Οι ευκαιρίες είναι σαφώς μεγαλύτερες στη Σαουδική Αραβία. Κατανοώ ότι τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα υπάρχει λιγότερη εξορυκτική δραστηριότητα. Συζητήσαμε με τον υπουργό Ενέργειας για τις σπάνιες γαίες και την επεξεργασία τους. Εχουμε δημιουργήσει την κρατική εταιρεία Manara Minerals Investment Company, κοινοπραξία της εξορυκτικής εταιρείας Ma’aden και του Public Investment Fund, δηλαδή του επενδυτικού βραχίονα της κυβέρνησης που είναι αρμόδιος για επενδύσεις στο εξωτερικό. Ισως στο μέλλον εξετάσουν ευκαιρίες, όταν υπάρξουν ενδιαφέροντα έργα και στην Ελλάδα».
Στο μεταξύ, γίνονται κάποια βήματα;
«Προσκαλέσαμε τον υπουργό και ελληνικές εταιρείες να συμμετάσχουν στο 5ο Φόρουμ Ορυκτών Πόρων που θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο στο Ριάντ. Συμφωνήσαμε να διευκολύνουμε κάποιες επαφές πριν από το φόρουμ ώστε όταν πια βρεθούν εκεί, να έχει προηγηθεί κάποια συζήτηση».
Το 2022 είχε υπογραφεί σειρά μνημονίων συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και σαουδαραβικών εταιρειών. Υπάρχει κάποια πρόοδος;
«Η επίσκεψή μου στην Ελλάδα έχει σκοπό να διασφαλίσει ότι η ισχυρή σχέση μεταξύ των ηγετών μας και το κοινό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών θα μεταφραστούν σε συγκεκριμένα έργα και δραστηριότητες.
Συμφωνήσαμε ότι οτιδήποτε έχει υπογραφεί στο παρελθόν πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα ενεργοποιηθεί. Επίσης συζητήσαμε για την ενεργοποίηση του Επιχειρηματικού Συμβουλίου που θα παρακολουθεί όλα τα μνημόνια συνεργασίας και πώς οι δύο κυβερνήσεις μπορούν να υποστηρίξουν τον ιδιωτικό τομέα».
Ποιοι τομείς θεωρείτε ότι έχουν τη μεγαλύτερη δυναμική για συνεργασία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ελλάδας στο άμεσο μέλλον;
«Οι τομείς των τροφίμων, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), της ναυπηγικής και φαρμακευτικής βιομηχανίας έχουν μεγάλη προοπτική. Ειδικά στον τομέα των τροφίμων, οι γευστικές προτιμήσεις των καταναλωτών στις δύο χώρες είναι παρόμοιες, οπότε είναι εύκολο να πουληθούν ελληνικά προϊόντα στη Σαουδική Αραβία».
Εχετε εστιάσει σε συγκεκριμένα προϊόντα;
«Εχουμε ειδική ομάδα που ασχολείται με τα τρόφιμα και έχει ήδη εντοπίσει ορισμένους τομείς και ίσως και κάποιες εταιρείες με τις οποίες συζητήσαμε, όπως είναι οι Παπαδόπουλος, Ολυμπος, Δωδώνη, ΦΑΓΕ και Κρι-Κρι».
Συνεργασία πάντως έχει ήδη ξεκινήσει στον ενεργειακό τομέα.
«Φυσικά, ήδη ωριμάζουν έργα στον ενεργειακό τομέα, όπως είναι η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση (σ.σ. το υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο που θα συνδέει Αθήνα – Ριάντ μέσω της σύμπραξης ΑΔΜΗΕ National Grid), ένα τεράστιο έργο το οποίο δεν θα βοηθήσει μόνο τις δύο χώρες, αλλά όλη την Ευρώπη. Τέτοιου είδους έργα έχουν συνήθως μεγάλο αντίκτυπο σε διάφορους τομείς, από τη βιομηχανία μέχρι τα logistics».
Το έργο του καλωδίου θα συνδεθεί και με τη στροφή της Σαουδικής Αραβίας προς την «πράσινη» ενέργεια;
«Απολύτως. Το δίκτυο θα μεταφέρει πράσινη ενέργεια που θα παράγουμε. Το σχέδιο της Σαουδικής Αραβίας είναι ότι, έως το 2030, το 50% του ενεργειακού μείγματος θα είναι από ΑΠΕ. Η “πράσινη” ισχύς την ερχόμενη πενταετία θα φτάσει τα 130 GW (γιγαβάτ). Το νέο καλώδιο θα μεταφέρει αυτή την ενέργεια. Και θα συνεχίσουμε να βελτιώνουμε το ενεργειακό μείγμα μας ώστε να φτάσουμε σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών έως το 2060».
Μιλήσατε και για συνεργασία στη ναυπηγική.
«Η ναυτιλία είναι ένας στρατηγικός τομέας για εμάς. Δημιουργήσαμε το μεγάλο Ναυπηγικό Συγκρότημα Βασιλιάς Σαλμάν, που καλύπτει κάθε είδους πλοία: τεράστια δεξαμενόπλοια, πλοία εμπορικά, αναψυχής, στρατιωτικά. Πρόκειται για κοινοπραξία των Aramco και Hyundai. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες να συνεργαστούμε με χώρες όπως η Ελλάδα που έχει μεγάλη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα».
Πώς μπορεί να αναπτυχθεί μια τέτοια συνεργασία;
«Σε αυτό το στάδιο είναι πολύ δύσκολο να πούμε. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε τα θεμέλια ώστε ο ιδιωτικός τομέας να δει τις ευκαιρίες και να εξετάσει πώς μπορεί να συνεργαστεί: με κοινοπραξίες, με τεχνική ή μηχανολογική υποστήριξη, με υπηρεσίες».
Εγιναν επίσης συζητήσεις για επενδύσεις στη διαχείριση υδάτων;
«Συζήτησα με τους έλληνες υπουργούς Ενέργειας και Οικονομικών για την τεχνογνωσία μας στην επεξεργασία και επανάχρηση υδάτων. Εχουμε την κρατική εταιρεία ACWA Power (σ.σ. κατασκευάζει, κατέχει και λειτουργεί έργα στον τομέα της ενέργειας και του νερού με εξειδίκευση στις ΑΠΕ, σε αφαλατώσεις και ανακύκλωση νερού). Είμαστε στην αρχή των συζητήσεων.
Συμφωνήσαμε να φέρουμε σε επαφή την ομάδα των ελληνικών υπουργείων με την εταιρεία και με κάποιους κυβερνητικούς φορείς της Σαουδικής Αραβίας με μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση υδάτων ώστε έως τον Ιανουάριο που θα γίνει το Φόρουμ στο Ριάντ να έχουν αναπτυχθεί κάποιες ιδέες. Υπάρχει μεγάλη προοπτική σε αυτόν τον τομέα».
Επενδύετε επίσης σε νέες τεχνολογίες, όπως στην παραγωγή υδρογόνου και σε υποδομές δέσμευσης, αποθήκευσης και αξιοποίησης διοξειδίου του άνθρακα; Στην Ελλάδα ήδη ωριμάζει ένα έργο αποθήκευσης CO2 και πολλές ελληνικές βιομηχανίες προετοιμάζονται με έργα δέσμευσης. Θα μπορούσαν να υπάρξουν συνέργειες;
«Η σύντομη απάντηση είναι ναι. Αλλά η Σαουδική Αραβία είναι πολύ προχωρημένη. Εχουμε ξεκινήσει εδώ και πολύ καιρό με πιλοτικά έργα και πλέον έχουμε μια τεράστια μονάδα δέσμευσης άνθρακα της Aramco. Πλέον αναζητούμε πώς θα αξιοποιήσουμε τον άνθρακα που συλλέγεται σε τόσο μεγάλες ποσότητες.
Ως προς το υδρογόνο η Σαουδική Αραβία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός. Για παράδειγμα, η NEOM Green Hydrogen Company έχει αναλάβει την κατασκευή, λειτουργία και εμπορική εκμετάλλευση μιας από τις μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής πράσινου υδρογόνου στον κόσμο, στο πλαίσιο του project NEOM (σ.σ. η κατασκευή μιας τεχνολογικά προηγμένης πόλης στην έρημο, στις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας).
Το έργο είναι ολοκληρωμένο κατά 80% και στόχος είναι η παραγωγή 1,2 εκατ. τόνων ετησίως. Παράλληλα, ο έλληνας υπουργός Οικονομίας αναφέρθηκε και στο ενδιαφέρον που έχουν ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες για έργα που υλοποιούνται στη Σαουδική Αραβία, όπως το NEOM, το Oxagon, υποδομές στέγασης κ.ά.».
Αρα σχεδιάζεται και αγωγός για τη μεταφορά υδρογόνου;
«Προς το παρόν, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει μεταφορά μέσω πλοίων, γιατί το μεγαλύτερο μέρος προορίζεται για τη Βόρεια Αμερική καθώς υπάρχει ήδη συμφωνία αγοράς».
Σχετικά με τον «Ινδο-Μεσογειακό Οικονομικό Διάδρομο», που θα συνδέει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Σαουδικής Αραβίας, Ιορδανίας, Ισραήλ και Ελλάδας, ο πόλεμος στο Ισραήλ επηρεάζει την προοπτική υλοποίησης του σχεδίου;
«Σίγουρα. Η ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν υπάρχει ελπίδα. Και αυτού του είδους έργα φέρνουν ελπίδα στους ανθρώπους. Στη Σαουδική Αραβία πιστεύουμε ότι η σταθερότητα στην περιοχή είναι πολύ σημαντική, γι’ αυτό προσπαθούμε για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας. Θέλουμε όσοι επενδύσουν στη Σαουδική Αραβία να καλύψουν όχι μόνο τη σαουδαραβική ζήτηση, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Το Ιράκ επιστρέφει με μεγαλύτερη ζήτηση, όπως και η Συρία. Η Υεμένη σίγουρα θα αναπτυχθεί, όπως και ο Λίβανος. Αυτές οι χώρες, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων στο Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (σ.σ. Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Ομάν, Κουβέιτ, Μπαχρέιν), θα δημιουργήσουν μια τεράστια αγορά. Αν προσθέσετε και το ότι η Σαουδική Αραβία μπορεί να αποτελέσει γέφυρα προς την Αφρική, τότε δημιουργείται μια εντελώς διαφορετική προοπτική. Σήμερα, το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με το δυναμικό που υπάρχει. Πρέπει να το αλλάξουμε».
ΠΗΓΗ: ToVima.gr
Δείτε το πλήρες άρθρο εδώ.
