Ζούμε στην εποχή της απόλυτης ταχύτητας, όπου η απάντηση σε ένα email ή η σύνταξη μιας ομιλίας είναι υπόθεση λίγων δευτερολέπτων. Η τεχνητή νοημοσύνη, με αιχμή του δόρατος το ChatGPT, μας έχει προσφέρει μια “μαγική” λύση για κάθε δημιουργικό μας πρόβλημα. Με ένα απλό κλικ, έχουμε στα χέρια μας ένα έτοιμο κείμενο, χωρίς κανέναν κόπο και χωρίς τη δυσκολία της σκέψης.
Αυτή η άνεση, ωστόσο, έχει ένα κρυφό και μεγάλο τίμημα. Μια πρόσφατη μελέτη του MITέδειξε πως η υπερβολική εξάρτηση από εργαλεία όπως το ChatGPT μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τον εγκέφαλό μας. Ερευνητές παρακολούθησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα τριών ομάδων: μία που χρησιμοποίησε το ChatGPT, μία που βασίστηκε στην αναζήτηση της Google, και μία που δούλεψε χωρίς καμία βοήθεια. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά! Η ομάδα που χρησιμοποίησε το ChatGPT εμφάνισε τη χαμηλότερη εγκεφαλική δραστηριότητα. Με λίγα λόγια, ο εγκέφαλός τους “παραδόθηκε”, μετατρέποντας τους συμμετέχοντες σε παθητικούς αποδέκτες πληροφοριών. Το πιο ανησυχητικό; Δυσκολεύονταν να ανακαλέσουν το περιεχόμενο των κειμένων που είχαν δημιουργήσει, σαν να μην ήταν δικό τους.
Βέβαια, αυτό το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στην τεχνητή νοημοσύνη. Σκεφτείτε το GPS. Πόσο συχνά πλέον συμβουλευόμαστε έναν χάρτη ή ζητάμε οδηγίες από κάποιον περαστικό; Αντίστοιχα, μια έρευνα σε οδηγούς έδειξε ότι όσοι χρησιμοποιούν συνεχώς το GPS έχουν χειρότερη χωρική μνήμη. Ο ιππόκαμπος, η περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τον προσανατολισμό, φαίνεται να “ατροφεί” από την έλλειψη χρήσης ξανά.
Έτσι, είναι ώρα να αναρωτηθούμε! Μήπως, μέσα στην συνεχόμενη επιδίωξη της ευκολίας, τη βιασύνη να προλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερα σε λιγότερο χρόνο, χάνουμε κάτι πιο θεμελιώδες; Μήπως η τεχνολογία, αντί να μας απελευθερώνει, μας κάνει εξαρτημένους και λιγότερο ικανούς να σκεφτόμαστε κριτικά και δημιουργικά;
Προφανώς, δεν χρειάζεται να πετάξουμε τα smartphones και να επιστρέψουμε στο τηλέγραφο. Ωστόσο, μπορούμε να βρούμε μια νέα ισορροπία. Να αγκαλιάσουμε την τεχνολογία ως βοηθό, όχι όμως και ως υποκατάστατο της σκέψης μας. Να αφήνουμε τον εγκέφαλό μας να “κοπιάσει” πότε-πότε, να χαθούμε περπατώντας επίτηδες σε μια πόλη, να γράψουμε ένα κείμενο από το μηδέν ακόμα και ως ημερολόγιο. Γιατί στο τέλος της ημέρας, η πραγματική αξία δεν βρίσκεται πάντα στο αποτέλεσμα, αλλά στη διαδικασία της δημιουργίας και στο να “ακονίζουμε” το μυαλό μας.
ΠΗΓΗ: Digital Life
Δείτε το πλήρες άρθρο εδώ.
