Οι διακοπές του Πάσχα είναι για τα παιδιά κάτι πολύ περισσότερο από μια παύση από το σχολείο. Είναι μια σπάνια περίοδος όπου ο χρόνος διευρύνεται, τα προγράμματα χαλαρώνουν και δημιουργείται χώρος – για παιχνίδι, επαφή, φαντασία. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, είναι κρίσιμο να στρέψουμε την προσοχή μας σε έναν σημαντικό κίνδυνο της σύγχρονης παιδικής καθημερινότητας: την υπερέκθεση στις οθόνες.
Η αδιάλειπτη χρήση κινητών, tablets και υπολογιστών, όσο «ανώδυνη» κι αν φαίνεται, στερεί από τα παιδιά τη δυνατότητα να βιώσουν με το σώμα, το μυαλό και τα συναισθήματά τους τον κόσμο γύρω τους. Οι οθόνες προσφέρουν γρήγορη ανταμοιβή, αλλά συχνά οδηγούν σε παθητικότητα, διάσπαση προσοχής, συναισθηματική απομόνωση και υπερδιέγερση του νευρικού συστήματος. Η συνεχής ροή πληροφοριών χωρίς διάλειμμα, σε μια ηλικία όπου ο εγκέφαλος ακόμη αναπτύσσεται, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη μνήμη, τη συγκέντρωση και την ικανότητα αυτορρύθμισης.
Αντίθετα, δραστηριότητες όπως οι χειροτεχνίες, η ενασχόληση με καλλιτεχνικά υλικά, η ανάγνωση, η επαφή με τη φύση και η κοινωνική αλληλεπίδραση μέσω παιχνιδιού αποτελούν αναπτυξιακά «εργαλεία» με ισχυρό όφελος. Ενισχύουν τη συγκέντρωση, την επίλυση προβλημάτων, αλλά και την αυτοπεποίθηση των παιδιών, καθώς τα ίδια εμπλέκονται ενεργά στη διαδικασία δημιουργίας. Παράλληλα, οι κοινωνικές δραστηριότητες μεταξύ συνομηλίκων καλλιεργούν την ενσυναίσθηση, τη συνεργατικότητα και τις ικανότητες επίλυσης συγκρούσεων. Ειδικά στις μικρές ηλικίες, το παιχνίδι μακριά από οθόνες αποτελεί προϋπόθεση για υγιή ψυχική και συναισθηματική εξέλιξη.
«Οι διακοπές είναι μια πολύτιμη ευκαιρία όχι μόνο για τα παιδιά να ανακαλύψουν τη χαρά της δημιουργίας, αλλά και για τις οικογένειες να ξαναβρούν τον κοινό τους ρυθμό. Αυτή η διακοπή από το πρόγραμμα και την ρουτίνα δίνει ευκαιρία σε γονείς και παιδιά να μοιράζονται στιγμές μέσα από παιχνίδια, κατασκευές, αφηγήσεις ή βόλτες στη φύση, δεν περιορίζουν απλώς τον χρόνο στις οθόνες. Δεν περνούν απλά τον χρόνο τους, αλλά χτίζουν αναμνήσεις, ενδυναμώνουν τη σχέση τους και καλλιεργούν έναν τρόπο σύνδεσης που διαρκεί πέρα από τις διακοπές.
Μέσα από αυτές τις εμπειρίες, το παιδί όχι μόνο ενισχύει τη φαντασία, τη συγκέντρωση και την αυτοπεποίθησή του, αλλά νιώθει και συναισθηματικά ασφαλές και συνδεδεμένο με την οικογένεια του. Η ουσιαστική σχέση που δημιουργείται είναι αυτό που κάθε παιδί χρειάζεται πολύ περισσότερο από μια ακόμη ώρα μπροστά σε μια οθόνη», δήλωσε σχετικά με το θέμα η Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc), κα. Βρυώνη Ηλέκτρα.
Επομένως, η ποιοτική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των παιδιών κατά τις διακοπές αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ολόπλευρη ανάπτυξή τους. Οι δημιουργικές, βιωματικές και κοινωνικές δραστηριότητες δεν είναι απλώς εναλλακτικές στις οθόνες, αλλά αναπτυξιακές συνθήκες με θεμελιώδη σημασία. Η συνειδητή απομάκρυνση από την ψηφιακή παθητικότητα και η ενίσχυση της ενεργητικής συμμετοχής των παιδιών σε ουσιαστικές εμπειρίες είναι μια πράξη φροντίδας – όχι μόνο για το παρόν τους, αλλά και για το μέλλον τους ως αυτόνομων, ψυχικά υγιών και κοινωνικά συνδεδεμένων ανθρώπων.
