Δεν άλλαξε από την 1η Φεβρουαρίου η ελάχιστη ποσόστωση στο χαλλούμι στο 30%, αλλά θα παραμείνει στο 15%, για όλο τον Φεβρουάριο, με σχετικό διάταγμα που αναμένεται να εκδώσει ο υπουργός Εμπορίου εντός της εβδομάδας. Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση προχωρεί στη δημοσίευση του νέου διατάγματος για το χαλλούμι, διαφοροποιώντας το ποσοστό συμμετοχής του αιγοπρόβειου γάλακτος στην παρασκευή του προϊόντος ΠΟΠ για τον μήνα Φεβρουάριο, με την καταγραφή των αρνητικών τοποθετήσεων των αιγοπροβατοτρόφων. Κατά πόσο η ποσόστωση θα διαφοροποιηθεί προς τα πάνω από τον Μάρτιο, θα αποφασιστεί εκ νέου από τις αρμόδιες Υπηρεσίες μετά από σύγκλιση της αρμόδιας επιτροπής στις 20 Φεβρουαρίου για επαναξιολόγηση των δεδομένων.
Σημειώνεται ότι από τις 8/7/2024 βρίσκεται σε ισχύ διάταγμα που καθορίζει τις ελάχιστες αναλογίες αιγινού και πρόβειου γάλακτος στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χαλλουμιού. Για την περίοδομεταξύ 1/2/2025 – 31/8/2025 το διάταγμα προνοούσε ελάχιστη ποσόστωση στο 30%, ενώ σήμερα το υπουργείο Εμπορίου κλήθηκε να το διαφοροποιήσει στο 15%. Ο ρόλος του υπουργού Εμπορίου είναι εκτελεστικός, από τη στιγμή που καλείται να διαμορφώσει το διάταγμα βασιζόμενος σε δεδομένα που του αποστέλλει το υπουργείο Γεωργίας. Με οδηγίες του υπουργού Εμπορίου γίνεται διαβούλευση των εμπλεκομένων, οι οποίοι μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου πρέπει να υποβάλουν γραπτώς τις θέσεις τους.
Με βάση, λοιπόν, την πληροφόρηση που τέθηκε ενώπιον του υπουργού Εμπορίου και παρά την προσπάθεια να αυξηθεί σταδιακά η συμμετοχή του αιγοπρόβειου γάλακτος στο χαλλούμι ΠΟΠ, οι ποσότητες του πρόβειου και αιγινού γάλακτος που είναι σήμερα διαθέσιμες, με βάση τα στοιχεία του ενδιάμεσου λογισμικού του Τμήματος Γεωργίας που τέθηκε σε εφαρμογή τον Οκτώβριο του 2024, παραμένουν πολύ χαμηλές. Τα στοιχεία του Τμήματος Γεωργίας για τη διακίνηση γάλακτος έφερναν το αιγοπρόβειο γάλα στο 14,7% τον Οκτώβριο, στο 12,8% τον Νοέμβριο, στο 13,3% τον Δεκέμβριο και στο 13,8% τον Ιανουάριο. Επιπλέον, σύμφωνα με την ενημέρωση που δόθηκε στον υπουργό Εμπορίου, λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν κατά το 2024 και της συνεχιζόμενης ανομβρίας, παρατηρήθηκε ουσιώδης μείωση των χονδροειδών ζωοτροφών σε σχέση με τον μέσο όρο αναφοράς (τριετία 2021-2023) περίπου κατά 50%. Ακόμη, οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφηκαν το φθινόπωρο του 2024 είχαν ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση στις γεννήσεις αμνοεριφίων, επηρεάζοντας, επίσης, σημαντικά την παραγόμενη ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος.
Σε έκτακτη συνεδρία της Επιτροπής Παρακολούθησης για το χαλλούμι ΠΟΠ που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουάριου 2025, λήφθηκαν σημαντικές αποφάσεις στη βάση των διαθέσιμων στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον των μελών της.
Της Επιτροπής Παρακολούθησης που συστάθηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης,προεδρεύει ο Σταύρος Σταύρου, πρόεδρος του δ.σ. του ΚΕΒΕ, στην παρουσία της υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και του γενικού διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης του Υπουργείου. Στην Επιτροπή Παρακολούθησης συμμετέχουν, επίσης, εκπρόσωπος της Συντονιστικής Επιτροπής Αγελαδοτρόφων, εκπρόσωπος του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου, εκπρόσωπος των Ομάδων Αιγοπροβατοτρόφων και εκπρόσωπος των Αγροτικών Οργανώσεων. Η σύνθεση της Επιτροπής προκαλεί αντιδράσεις, αφού αφήνεται να προεδρεύει ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ, ενός οργανισμού άμεσα συνδεδεμένου με τα τυροκομεία και τους ιδιοκτήτες τους. Η αντίδραση, προερχόμενη κυρίως από τους αιγοπροβατοτρόφους, αφορά τον θεσμό του προέδρου του ΚΕΒΕ και όχι το άτομο που αυτή την περίοδο διατελεί στη συγκεκριμένη θέση.
Στην εν λόγω συνεδρία, η Επιτροπή Παρακολούθησης αποφάσισε όπως εισηγηθεί την τροποποίηση της Κ.Δ.Π 253/2024 ως εξής: Την περίοδο μεταξύ της 1/2/2025 και της 28/2/2025 περιλαμβανομένων, το ποσοστό συμμετοχής του αιγοπρόβειου γάλακτος στην παρασκευή του χαλλουμιού ΠΟΠ να παραμείνει στο 15%. Σύμφωνα με τα πρακτικά της Επιτροπής, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης στο υπουργείο Γεωργίας, παρουσιάστηκαν τα αριθμητικά δεδομένα για την παραγωγή νωπού γάλακτος στην Κύπρο από τον Οκτώβριο 2024 μέχρι και τις 20 Ιανουάριου 2025 όπως αυτά καταγράφηκαν από το ενδιάμεσο λογισμικό του Τμήματος Γεωργίας. Στη συνέχεια, έγινε προσπάθεια συμφιλίωσης των πιο πάνω δεδομένων με τα στοιχεία του Τμήματος Γεωργίας από τις ετήσιες επισκοπήσεις και τα στοιχεία των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών (από τις δηλώσεις των τυροκομείων). Επίσης, έγιναν συγκρίσεις με τις αποδόσεις που καταγράφηκαν το 2023. Υπάρχουν αποκλίσεις λόγω της διαφορετικής μεθόδου συλλογής των στοιχείων αλλά και των πηγών συλλογής τους.
Περαιτέρω, συζητήθηκε ο καθορισμός μέγιστης διαθέσιμης ποσότητας αγελαδινού γάλακτος προς τη γαλακτοβιομηχανία, έτσι ώστε να ρυθμιστεί η παραγωγή χαλλουμιού ΠΟΠ και να ισορροπήσει η παραγωγή αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος. Συζητήθηκε, επίσης, το ενδεχόμενο από κοινού επίσημης μελέτης για το κόστος παραγωγής όλων των εμπλεκομένων φορέων στο χαλλούμι ΠΟΠ (παραγωγούς αιγοπρόβειου γάλακτος, παραγωγούς αγελαδινού γάλακτος και τυροκόμους). Παράλληλα, συζητήθηκαν οι κεφαλικές επιδοτήσεις και οι αλλαγές που θα γίνουν προς όφελος των επαγγελματιών αιγοπροβατοτρόφων, καθώς και οι παράγοντες που πιθανόν να επηρέασαν την παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος, όπως η μειωμένη παραγωγή ζωοτροφών λόγω ανομβρίας και η καθυστέρηση στις γέννες των ζώων λόγω των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών το φθινόπωρο του 2024.
Υπήρξε ομοφωνία όλων των παρευρισκόμενων κατά τη λήψη των αποφάσεων, εκτός στο σημείο της τροποποίησης του διατάγματος για τον Φεβρουάριο, όπου ο εκπρόσωπος των αιγοπροβατοτρόφων, παρ’ όλο που αποδέχεται την πιθανότητα λιγότερης παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος, ζήτησε να παραμείνει το υφιστάμενο Διάταγμα ως έχει, δηλαδή το ποσοστό αιγοπρόβειου γάλακτος να γίνει 30% από 1/2/2025, γιατί από τα μέσα Φεβρουάριου η παραγωγή γάλακτος θα είναι αυξημένη.
Ωστόσο, παρά τη διαφωνία του εκπροσώπου των αιγοπροβατοτρόφων, στο πρακτικό που ετοιμάστηκε για τη συνεδρίαση αναφέρεται ότι «η Επιτροπή σημείωσε πως με δεδομένη τη δέσμευση τυροκόμων για πλήρη απορρόφηση του αιγοπρόβειου ακόμα και όταν αυτό είναι πάνω από το ποσοστό του Διατάγματος και δεδομένης της σύγκλισης της επιτροπής στις 20/2 για επαναξιολόγηση των δεδομένων, η θέση των αιγοπροβατοτρόφων καταγράφεται με ομόφωνη απόφαση ως πιο πάνω».
Τι αποφάσισε η Επιτροπή Παρακολούθησης για το χαλλούμι ΠΟΠ
- Οι κεφαλικές επιδοτήσεις να δίδονται στη βάση της παραγωγικότητας με κατώτερο όριο τα 200 λίτρα ετησίως (εκτός εάν το Τμήμα Γεωργίας μπορεί να τεκμηριώσει κάτι διαφορετικό αλλά όχι πιο κάτω από τα 200 λίτρα). Αυτό ισχύει για την παραγωγή του 2025, έτσι ώστε να αποτελέσει σημαντικό κίνητρο για αύξηση της παραγωγής του αιγοπρόβειου γάλακτος.
- Η μέγιστη ποσότητα αγελαδινού γάλακτος για παραγωγή χαλλουμιού ΠΟΠ να καθοριστεί στα 223 εκατομμύρια λίτρα ετησίως (περίπου 19 εκατ. μηνιαίως), έτσι ώστε να επέλθει ισορροπία στη παραγωγή αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος.
- Να τροποποιηθεί η ΚΔΠ 253/2024 έτσι ώστε ολόκληρο τον Φεβρουάριο να παραμείνει το ποσοστό αιγοπρόβειου γάλακτος στο 15%, συνεπεία της αποδεδειγμένης απουσίας αιγοπρόβειου γεγονός που επηρεάζεται και από την ανομβρία. Επιπρόσθετα, στις 20 Φεβρουάριου 2025, σε συνεδρία της Επιτροπής, βάσει των δεδομένων που θα είναι διαθέσιμα από το ενδιάμεσο λογισμικό του Τμήματος Γεωργίας, η Επιτροπή να αξιολογήσει την κατάσταση και να αποφασίσει κατά πόσο θα πρέπει να γίνει εκ νέου τροποποίηση του πιο πάνω διατάγματος.
- Να δεσμευτούν οι τυροκόμοι ότι θα παραλαμβάνουν όλο το παραγόμενο αιγοπρόβειο γάλα και οι αιγοπροβατοτρόφοι ότι θα παραδίδουν όλες της ποσότητες γάλακτος για σκοπούς καταγραφής στο ενδιάμεσο λογισμικό.
- Οι τυροκόμοι, αιγοπροβατοτρόφοι και αγελαδοτρόφοι να προχωρήσουν σε κοινή και με δικά τους έξοδα μελέτη του κόστους παραγωγής, υπό τον συντονισμό του προέδρου της Επιτροπής.
Πηγή: philenews.com