Ως τρόπος εξασφάλισης και αποπληρωμής χρέους αποτελεί το διάταγμα επιβάρυνσης και πώλησης των μετοχών του οφειλέτη σε ιδιωτική εταιρεία. Τα διατάγματα αυτά εκδίδονται κατόπιν αίτησης του εξ αποφάσεως πιστωτή και με αυτή ζητείται η απαγόρευση της μεταβίβασης ή διάθεσης των μετοχών και όπως ο Έφορος Εταιρειών και Επίσημος Παραλήπτης προβεί στην πώληση τους με δημόσιο πλειστηριασμό. Μπορεί επίσης να ζητηθεί και διάταγμα όπως τυχόν μέρισμα σε σχέση με τις μετοχές του χρεώστη να κατακρατείται σε ξεχωριστό λογαριασμό και να αποτελεί μέρος των επιβαρυμένων μετοχών για τον ίδιο σκοπό.
Το άρθρο 3 του περί Επιβαρυντικών Διαταγμάτων Νόμου, Ν.31(Ι)/1992, προνοεί όταν κατόπιν απόφασης ή διατάγματος πρόσωπο καλείται να πληρώσει χρηματικό ποσό (οφειλέτης) σε άλλο πρόσωπο (πιστωτής), τότε προς το σκοπό εκτέλεσης της απόφασης ή του διατάγματος, το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει επιβαρυντικό διάταγμα με το οποίο επιβάλλει επιβάρυνση σε οποιοδήποτε συμφέρον που ο εξ αποφάσεως χρεώστης έχει επί περιουσιακών στοιχείων για τα οποία εφαρμόζεται ο νόμος και καθορίζονται στο διάταγμα, με σκοπό την εξασφάλιση της πληρωμής του οφειλόμενου ποσού.
Τα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν ομόλογα οποιουδήποτε νομικού προσώπου, όπως μετοχές και οι συνέπειες του επιβαρυντικού διατάγματος είναι η πώληση, διάθεση ή ρευστοποίηση τους, η οποία μπορεί να γίνει μόνο με διάταγμα του Δικαστηρίου που εκδίδεται κατόπιν αίτησης δια κλήσεως του πιστωτή και καλείται διάταγμα πώλησης. Το Δικαστήριο δύναται κατά την έκδοση του διατάγματος να επιβάλει όρους σχετικά με την πληροφόρηση του οφειλέτη και άλλου ενδιαφερόμενου ή επηρεαζόμενου προσώπου ή σχετικά με οποιοδήποτε άλλο ζήτημα, οι οποίοι κρίνονται αναγκαίοι υπό τις περιστάσεις.
Προτεραιότητα επιβάρυνσης
Το επιβαρυντικό διάταγμα, ως επιβάρυνση επί του συμφέροντος του οφειλέτη στα περιουσιακά στοιχεία (μετοχές), έχει προτεραιότητα έναντι όλων των χρεών και υποχρεώσεων του, νοουμένου ότι δεν αποτέλεσαν αντικείμενο προγενέστερου επιβαρυντικού διατάγματος. Συγχρόνως, επιβάλλεται απαγόρευση μεταβίβασης, πώλησης, πληρωμής ή άλλης συναλλαγής σχετικά με τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία, καθώς και απαγόρευση πληρωμής μερίσματος στο χρεώστη.
Το Δικαστήριο,προτού εκδώσει διάταγμα πώλησης, οφείλει να εξασφαλίσει τις απόψεις όλων των ενδιαφερόμενων μερών, περιλαμβανομένων του Εφόρου Εταιρειών, των συμβούλων της εταιρείας ή άλλου νομικού προσώπου, για την εξακρίβωση του συμφέροντος του οφειλέτη και του συμφέροντος όλων όσων δυνατό να έχουν συμφέρον στα επιβαρυνόμενα περιουσιακά στοιχεία ή δυνατό να επηρεάζονται από την πώληση, διάθεση ή ρευστοποίηση τους.
Διορισμός παραλήπτη
Περαιτέρω, το Δικαστήριοδύναται να προβεί σε διορισμό παραλήπτη για τη διάθεση των περιουσιακών στοιχείων με σκοπό την είσπραξη του εξασφαλισμένου ποσού και στην περίπτωση πώλησης μετοχών, αυτή διενεργείται, με έγκριση του Δικαστηρίου, με δημόσιο πλειστηριασμό στον ψηλότερο πλειοδότη. Στην περίπτωση που εκκρεμεί αγωγή για χρέος ή για αποζημιώσεις, το Δικαστήριο, κατόπιν αίτησης του ενάγοντα, μπορεί να εκδώσει προσωρινό διάταγμα επιβάρυνσης, εφόσον ικανοποιηθεί ότι ο ενάγων έχει βάσιμη αξίωση και ότι με τη μεταβίβαση ή αποξένωση των περιουσιακών στοιχείων δυνατό να μείνει ανικανοποίητη η απόφαση.
Απόφαση Δικαστηρίου
Το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου στην απόφαση που εξέδωσε ο Πρόεδρος κ. Γ.Κ. Βλάμης, ημερ.9.1.2025, εξέτασε τα ανωτέρω θέματα σε αίτηση με κλήση με την οποία ζητείτο η έκδοση διαταγμάτων για επιβάρυνση των μετοχών ιδιοκτησίας του οφειλέτη σε εταιρεία και όπως ο Έφορος Εταιρειών διαταχθεί να διαθέσει και/ή πωλήσει τις μετοχές του με δημόσιο πλειστηριασμό, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 8 του Ν.31(Ι)/1992.
Ο οφειλέτης ενίστατο στην αίτηση του πιστωτή και ισχυριζόταν ότι ήταν κακόπιστη με σκοπό την οικονομική αποστράγγιση του, ότι θα υποστεί αδικαιολόγητη και δυσανάλογη βλάβη από τυχόν έκδοση των αιτούμενων διαταγμάτων, λόγω της εκκρεμότητας της έφεσης του κατά της πρωτόδικης απόφασης που εκδόθηκε για το οφειλόμενο χρέος, καθώς και ότι επηρέαζε την ιδιοκτησία ακινήτου της εταιρείας.
Το Δικαστήριο μετά τη διαπίστωση της ύπαρξης του εξ αποφάσεως χρέους, ότι οι επίμαχες μετοχές ανήκουν στον οφειλέτη και αποτελούν το μόνο περιουσιακό του στοιχείο και ότι με την αίτηση δεν εξετάζει το ενδεχόμενο επιβάρυνσης, πώλησης ή διάθεσης ακινήτου που αποτελεί ιδιοκτησία της εταιρείας, έκρινε ότι η έκδοση του επιβαρυντικού διατάγματος συνοδευόμενου με διάταγμα πώλησης λογίζεται τρόπος εκτέλεσης της απόφασης του Δικαστηρίου.
Εξετάζοντας όλα τα περιστατικά της υπόθεσης και ειδικότερα οποιαδήποτε στοιχεία τέθηκαν ενώπιον του που αφορούν την προσωπική και περιουσιακή κατάσταση του οφειλέτη, καθώς επίσης το ενδεχόμενο ζημιάς άλλου πιστωτή του οφειλέτη σε περίπτωση έκδοσης των αιτούμενων διαταγμάτων, έκρινε ότι δικαιολογείτο η έκδοση τους, τα οποία εξέδωσε.
Πηγή: philenews.com
